laatst bijgewerkt 23-10-2018


STRIJD

Bussum, Singel 30

Bevrijding

Uit onze omvangrijke verzameling brengen we af en toe een bijzondere selectie onder de aandacht.
VREDE

Bussum, Singel 28


Op Bevrijdingsdag kijken we rond in de Kerninventarisatie Gevelstenen.
Er blijken bij elk onderwerp en bij elke gelegenheid wel passende beelden te vinden.
Ditmaal concentreren we ons op het thema bevrijding met trefwoorden als
strijd, oorlog, onderdrukking, maar gelukkig ook verzet, bevrijding en vrede

(klik op de miniatuurtjes om een grotere afbeelding te
zien of op het adres  om naar de betreffende pagina te
gaan met soms meer details)
 

Meningsverschillen leiden al sinds mensenheugenis tot handgemeen, later zijn daar ook 'gereedschappen' bij gebruikt, variërend van stokken en knuppels (let op de vriendelijke naam 'goedenDAG' die men zo'n knots meegaf) tot degens en zwaarden. Met pijl en boog waren al grotere afstanden te overbruggen.

Haarlem
Schapenplein 4

Valkenburg
Grotestraat Centrum

Dordrecht
depot

Leeuwarden
Voorstreek 9

Hoorn
Roode Steen 2

's-Hertogenbosch
Achter Het Verguld Harnas 9

Culemborg
Varkensmarkt 5

Sittard
Markt 16
Het werd serieuzer toen machthebbers onderdrukkers werden en 
er legers ontstonden die de bevolking onderdrukten.
Als bescherming tegen speren en pijlen werden harnassen en helmen gedragen, maar na de uitvinding van het buskruit bood dat steeds minder soulaas. 

Amsterdam 
Palmgracht 64

Woudrichem
Hoogstraat 4

Utrecht
Oudegracht 293
museum30.jpg (64256 bytes)
Sneek
Scheepvaartmuseum

Middelburg
Achter de Houttuinen 30

Alkmaar
Koningsweg 95

Maastricht
Museum-depot

Dordrecht
Hof 12

Haarlem
Gasthuisstraat 32
De bewapening schoof op van musketten en pistolen naar heuse kanonnen.
Die ontwikkeling is ook op gevelstenen terug te vinden.

Winsum
Tsjerkebuorren 12

Oosterhout
Sint Janstraat 22

Amsterdam
Singel  77

Zaltbommel
Nonnenstraat 5

Alkmaar
Doelenstraat 6
De gewone bevolking had hevig te lijden onder de strijd, dat tonen de gevelstenen uit Naarden waarop het beleg en de daaropvolgende moordpartij zijn uitgebeeld.
      

Het Spaanse Huis
Turfpoortstraat 27
Naarden
Naarden
HuibertVanEijkenstraat 44

Dat burgers ook verzet boden is te zien aan de dappere smid in Naarden (links) die weerstand bood aan de Spanjaarden en aan de koe (rechts) die tijdens het beleg van Hasselt over de stadswallen werd geleid om de belegeraars de indruk te geven dat er aan vlees nog geen gebrek was.
Een vroeg staaltje van psychologische oorlogsvoering.
Hasselt
Nieuwstraat 7


Brielle
Markt 1

Alkmaar
Kerkplein 9

Haarlem
Spaarne 96
Elandsgracht98.jpg (76957 bytes)
Amsterdam
Elandsgracht 98

Huissen
Loostraat 55
Na een overwinning wordt de vrijheid gevierd, zie de leus onder de
wapens van Brielle:
LIBERTATIS PRIMITIAE (eerstelingen der vrijheid)
en Alkmaar
ALCMARIA VICTRIX.
Aan de gevels verschijnen de beden om vrede, zoals in Haarlem met de tekst: 
IN LANDE EN STEDE GODT GEEFT ONS SY EWIGE VREDE,
in Amsterdam met de wens 
IK HOOP OP VREDE en
in Huissen met het onderschrift 
O WELLEKOM VREDE

DenHaag
Bronovolaan 38

Den Haag
Groenewegje 114

's-Hertogenbosch
Markt 59

Amsterdam
Egelantiersgracht 69

Amsterdam
Oudezijds Armsteeg 1
De vredesduif komen we her en der tegen met de olijftak in de snavel, vaak voorzien van een passend onderschrift, maar soms zonder of met alleen de simpele tekst INT DUIFIE

Amsterdam
Zwanenplein 57
De eerste wereldoorlog is Nederland bespaard gebleven, maar heeft ons niet onberoerd gelaten. Op een tweetal gevelstenen aan het Amsterdamse Zwanenplein is beschreven hoe de nieuwbouw in het neutrale Nederland gewoon doorging tijdens de strijd tussen Rusland (ijsbeer), Engeland (luipaard) en Frankrijk (haan) enerzijds en Duitsland (adelaar) anderzijds. 
Amsterdam
Zwanenplein 71
Weversstr22.jpg (71907 bytes)
Rhenen
Weversstraat 22

Cromvoirt
Sint Lambertusstraat 81
Dat de vredesduif het onderspit dolf is duidelijk gemaakt op twee gevelstenen in Rhenen en Cromvoirt

Vliegtuigen bepaalden mede het verloop van de oorlog blijkt in Dronten.


Dronten
Lancasterdreef 138

Haarlem
Houtplein 32

SVBMERGO VUNICA VT EMERGAM
(ik duik onder om boven te komen)


Amsterdam
Reguliersgracht 34
 In Haarlem en Amsterdam is zichtbaar dat er tijdens de oorlog ook verzet is gepleegd en schuilplaats is geboden voor onderduikers.
Markt10.jpg (91534 bytes)
Wouw
Markt 10
UbboEmmiusstr15.jpg (59520 bytes)
Groningen
Ubbo Emmiusstraat 15

Middelburg
Lange Delft 40

Middelburg
Korte Burg 4
Aan bovenstaande stenen merken we nog dat de schade groot is geweest.
Het rebusje in Middelburg klinkt bijna berustend:
GEEN TIJD ZONDER STRIJD

 

VREDE IS HET WAARD OM GEVIERD TE WORDEN


Aardenburg, Markt 8

De kerninventarisatie Gevelstenen bevatte vroeger veel oneigenlijke objecten, variërend van bovenlichten en gapers tot tegeltableaus, wandschilderingen en oorlogsmonumenten. Een aantal jaren geleden is besloten deze uit de inventarisatie te halen en zoveel mogelijk onder te brengen bij passende organisaties.
Zo zijn nagenoeg alle oorlogsmonumenten terug te vinden bij het Nationaal Comité 4 en 5 mei.

De steen hiernaast komt voor in veel huizen die na de oorlog zijn herbouwd. Als we afgaan op de jaartallen is dat ook al tijdens de oorlog gebeurd en zijn huizen van zo'n steen voorzien. Verrassend dat de Duitsers het goed vonden dat een herrijzende leeuw werd afgebeeld, daar kon je evengoed andere associaties bij hebben.

Veel meer informatie over dit type stenen staat bij de Vrienden van het Nederlands Tegelmuseum dat in Otterlo is gevestigd.
Wij als Kerninventarisatie Gevelstenen nemen hem niet op omdat de steen in serie is gemaakt en daardoor te weinig uniek is.

U merkt: er is voldoende te zien,
zowel op straat alsook op onze website.
We wensen iedereen veel kijkplezier, en . . . 
vergeet uw camera niet!
Deze themapagina's zijn bedoeld om u ook eens een andere kijk 
te geven op gevelstenen. Niet alleen een opsomming van locaties,
maar ook een ontdekkingstocht langs details, verschillen en overeen-
komsten die er bij gevelstenen en bij snijramen te ontdekken zijn.

terug naar de indexpagina